Europejskie Forum Radiowe w Krakowie
Na zaproszenie Polskiego Radia przybyli do Polski szefowie najwiÄ™kszych mediów publicznych z caÅ‚ej Europy oraz przedstawiciele Europejskiej Unii Nadawców (EBU), WorldDAB, a także reprezentanci przemysÅ‚u motoryzacyjnego. Konferencja poÅ›wiÄ™cona byÅ‚a technologicznej przyszÅ‚oÅ›ci radia i zaprocentowaÅ‚a gorÄ…cÄ… i owocnÄ… dyskusjÄ…. WÅ›ród prelegentów byli m.in. Helen Boaden - Dyrektor Radia BBC, jej zastÄ™pca Graham Ellis, Willi Steul - dyrektor generalny Deutschlandradio, Miklos Vaszily - dyrektor generalny wÄ™gierskiej publicznej telewizji i radia MTVA, Rene Zavoral - dyrektor generalny Czeskiego Radia i Graham Dixon - Dyrektor Radia w EBU. List do uczestników konferencji skierowaÅ‚a Premier Beata SzydÅ‚o.
RozpoczynajÄ…c sesje prelekcji Prezes Polskiego Radia, dr Barbara StanisÅ‚awczyk zwróciÅ‚a uwagÄ™ na kluczowe problemy zwiÄ…zane z cyfryzacjÄ… radia w Polsce, którymi sÄ… brak strategii narodowej w tym zakresie, brak strategii europejskiej, niechęć rozgÅ‚oÅ›ni komercyjnych do cyfrowej emisji sygnaÅ‚u i wysokie koszty simulcastingu (jednoczesnego nadawania sygnaÅ‚u cyfrowego i analogowego – DAB+ i FM). Prezes Polskiego Radia przypomniaÅ‚a, że nie zamierza wycofywać siÄ™ pochopnie z procesu cyfryzacji i niszczyć tego, co do tej pory zostaÅ‚o osiÄ…gniÄ™te. – SpotkaliÅ›my siÄ™ dzisiaj po to, by wspólnie poszukać najlepszego rozwiÄ…zania i jeÅ›li znajdziemy jakiÅ› kompromis, porozumienie, bÄ™dÄ™ szczęśliwa – powiedziaÅ‚a Barbara StanisÅ‚awczyk. – Potrzebujemy również wsparcia ze strony przemysÅ‚u motoryzacyjnego. Ogromna część odbiorców sÅ‚ucha radia w samochodzie. Dlaczego producenci samochodów sprzedawanych w Polsce nie chcÄ… w nich instalować odbiorników DAB+? – pytaÅ‚a.
Helen Boaden, dyrektor generalna BBC zwróciÅ‚a uwagÄ™, że w Wielkiej Brytania istnieje porozumienie nadawców publicznych, prywatnych i rzÄ…du w sprawie DAB+. PrzedstawiÅ‚a sytuacjÄ™ na wyspach, gdzie proces cyfryzacji radia trwa od 20 lat i obecnie 45% sÅ‚uchaczy sÅ‚ucha radia cyfrowego, a 85% samochodów posiada radioodbiorniki DAB+. WÅ›ród najważniejszych wyzwaÅ„ stojÄ…cych przez radiofoniÄ… w Wielkiej Brytanii wskazaÅ‚a rozwój radia hybrydowego (Å‚Ä…czÄ…cego emisjÄ™ naziemnÄ…, FM i/lub DAB+ z emisjÄ… w Internecie), dedykowanego szczególnie na telefony komórkowe. – Kluczowym zagadnieniem, nad którego rozwojem obecnie prowadzone sÄ… w naszym kraju prace, jest polepszenie jakoÅ›ci sygnaÅ‚u przy jednoczesnym zmniejszaniu pobierania danych i co za tym idzie kosztów zwiÄ…zanych z korzystaniem z telefonu komórkowego – powiedziaÅ‚a Boaden.
SytuacjÄ™ w Niemczech przedstawiÅ‚ dr Willi Steul, dyrektor generalny Deutschlandradio. WyraziÅ‚ przekonanie, że przyszÅ‚ość bÄ™dzie należaÅ‚a do radia hybrydowego i podkreÅ›liÅ‚, że kluczowe problemy, o których mówiÅ‚a Prezes StanisÅ‚awczyk w kontekÅ›cie Polski, sÄ… te same w caÅ‚ej Europie – z wyjÄ…tkiem krajów bardzo zaawansowanych we wdrażaniu technologii DAB+ – Szwajcarii, Norwegii, Wielkiej Brytanii. – Co zatem robić, by siÄ™ z tymi problemami mierzyć? Prosić o poparcie polityków, prosić producentów samochodów o instalowanie odbiorników DAB+, a przede wszystkim budować koalicjÄ™ na przekonaniu, że radio cyfrowe jest potrzebne – mówiÅ‚ Willi Steul. – Jestem przekonany, że Deutschlandradio wyÅ‚Ä…czy w koÅ„cu FM i przeÅ‚Ä…czy siÄ™ na nadawanie cyfrowe. Radio przetrwa, radio bÄ™dzie cyfrowe, radio bÄ™dzie hybrydowe! – zakoÅ„czyÅ‚ stanowczo Steul. 2
Cyfryzacja na WÄ™grzech to bliżej niesprecyzowana przyszÅ‚ość, a kluczem do tego, żeby siÄ™ powiodÅ‚a bÄ™dzie zawartość programu. Od takich wniosków rozpoczÄ…Å‚ swoje wystÄ…pienie Miklós Vaszily – dyrektor generalny publicznej wÄ™gierskiej telewizji i radia MTVA. Na WÄ™grzech praktycznie nie mówi siÄ™ o cyfryzacji, ludzie nic nie wiedzÄ… o DAB+. RzÄ…d zorganizowaÅ‚ przetarg na czÄ™stotliwoÅ›ci cyfrowe, ale wygraÅ‚a go stacja radiowa, która nie uruchomiÅ‚a emisji, a zablokowaÅ‚a na kilka lat czÄ™stotliwoÅ›ci. Natomiast roÅ›nie w siÅ‚Ä™ radio internetowe. Jest bardzo popularne wÅ›ród mÅ‚odzieży i aktywne w mediach spoÅ‚ecznoÅ›ciowych. – Polska jest dla WÄ™grów znakomitym przykÅ‚adem. BÄ™dziemy siÄ™ uważnie przyglÄ…dać waszemu procesowi cyfryzacji i chÄ™tnie skopiujemy najlepsze rozwiÄ…zania – stwierdziÅ‚ Miklós Vaszily.
Dwa kraje chcÄ… wykorzystać technologiÄ™ DAB+, by dotrzeć do szerszej grupy sÅ‚uchaczy, bowiem radio cyfrowe może na jednej czÄ™stotliwoÅ›ci nadawać wiÄ™kszÄ… liczbÄ™ programów. MoÅ‚dawia reprezentowana przez Veaceslava Gheorghiscenco, dyrektora radia w Teleradio Moldova przyglÄ…da siÄ™ na razie temu, co siÄ™ dzieje w Europie z cyfryzacjÄ… radia, natomiast Radio WatykaÅ„skie eksperymentuje z różnymi technologiami cyfrowymi i chce wykorzystać DAB+ do umożliwienia odbioru swojego programu w caÅ‚ych WÅ‚oszech, o czym przekonywaÅ‚ Paolo Lazzarini, dyrektor techniczny Radia Vaticana.
Rene Wehrlin, specjalista ds. cyfryzacji z BAKOM – szwajcarskiego regulatora rynku radiowo-telewizyjnego zaprezentowaÅ‚ dane dotyczÄ…ce radia cyfrowego w Szwajcarii, gdzie DAB+ jest obecny od 7 lat. Istnieje szerokie porozumienie nadawców publicznych, prywatnych, regulatora i przemysÅ‚u motoryzacyjnego. Szwajcarzy wdrożyli strategiÄ™, która zakÅ‚ada subsydiowanie do roku 2020 aż 80% kosztów, jakie ponoszÄ… rozgÅ‚oÅ›nie radiowe w zwiÄ…zku z przenoszeniem swojej emisji do DAB+. Przez kolejne 4 lata do roku 2024 to wparcie zostanie wycofane. W Szwajcarii panuje przekonanie, że pozostanie przy analogowej emisji sygnaÅ‚u radiowego spowoduje odejÅ›cie sÅ‚uchaczy i jest to jeden z powodów, dla których rozgÅ‚oÅ›nie chÄ™tnie siÄ™ cyfryzujÄ…. Szwajcarzy zdecydowali również, że wszystkie tunele drogowe, dÅ‚uższe niż 300 m bÄ™dÄ… wyposażone w nadajniki DAB+.
Rene Zavoral, dyrektor generalny Czeskiego Radia stwierdziÅ‚, że w Czechach FM jest nadal gÅ‚ównÄ… platformÄ… radiowÄ… i pozostanie niÄ… w najbliższej przyszÅ‚oÅ›ci, mimo, że Czeskie Radio nadaje w DAB+ już od 10 lat. – Rozwój DAB+ jest jednym z priorytetów naszego radia. Widzimy też ogromny potencjaÅ‚ w radiu hybrydowym. Moim zdaniem to przyszÅ‚ość radia, szczególnie biorÄ…c pod uwagÄ™ ludzi mÅ‚odych i ich nawyki zwiÄ…zane z korzystaniem z Internetu – powiedziaÅ‚ Rene Zavoral. PodkreÅ›liÅ‚, że dla Czechów bardzo ważna jest dyskusja na poziomie europejskim. W kraju jakiekolwiek rozmowy o strategii narodowej dla radia cyfrowego zostaÅ‚y odsuniÄ™te do roku 2021.
Przedstawiciel przemysÅ‚u motoryzacyjnego dr Michal Simunek reprezentujÄ…cy firmÄ™ dostarczajÄ…cÄ… odbiorniki DAB+ producentom samochodów przekonywaÅ‚, że liczba samochodów z zainstalowanym radiem cyfrowym stale roÅ›nie. ZaczynajÄ… siÄ™ również prace nad rozwojem radia hybrydowego, które bÄ™dzie można instalować w samochodach. Taki radioodbiornik bÄ™dzie odbieraÅ‚ zarówno sygnaÅ‚ analogowy (FM), jak i cyfrowy (DAB+) oraz radio online (Internet).
Prezes pozarzÄ…dowej organizacji WorldDAB+, Patrick Hannon powiedziaÅ‚, że kluczem do sukcesu w rozwoju platformy DAB+ w caÅ‚ej Europie jest okreÅ›lona wizja polityczna i wspóÅ‚praca z przemysÅ‚em. PrzekonywaÅ‚, że na poziomie europejskim potrzebne sÄ… regulacje prawne, które zachÄ™ciÅ‚yby prywatnych nadawców do przenoszenia emisji do DAB+, a producentów sprzÄ™tu audio do produkowania odbiorników zdolnych odbierać zarówno FM, jak i DAB+.
Z kolei Graham Dixon, dyrektor radia w EBU (Europejska Unia Nadawców), niejako w opozycji do poprzednich prelegentów, wskazywaÅ‚ na sÅ‚aboÅ›ci radia internetowego i przekonywaÅ‚, że przyszÅ‚ość radia jest w cyfryzacji.
Forum zakoÅ„czyÅ‚a otwarta dyskusja, w której wziÄ™li udziaÅ‚ wszyscy paneliÅ›ci oraz zgromadzona publiczność. Graham Elliot, wicedyrektor BBC zauważyÅ‚ dużą różnicÄ™ miÄ™dzy tym, co mówili przedstawiciele Polski, Czech i WÄ™gier, a tym co opisywali przedstawiciele Wielkiej Brytanii, Niemiec i Szwajcarii. PodkreÅ›liÅ‚, że konieczne sÄ… dziaÅ‚ania na poziomie narodowym, strategia, regulacje, wspóÅ‚dziaÅ‚anie nadawców publicznych, prywatnych i rzÄ…du. Bez tego ogólnonarodowego porozumienia nie ma szans na rozwój DAB+. Na pytanie z sali, czy nie należy siÄ™ obawiać postÄ™pu technicznego, który spowoduje taki rozwój cyfrowych metod nadawania, że system DAB+ okaże siÄ™ przestarzaÅ‚y, paneliÅ›ci zgodnie odpowiadali, że decyzje należy podejmować tu i teraz. PrzesuniÄ™cie decyzji nawet o 10 lat spowoduje taki sam dylemat za 10 lat. Prezes Barbara StanisÅ‚awczyk odpowiadajÄ…c na kolejne pytania z sali mówiÅ‚a, że po to zaprosiÅ‚a swoich kolegów z Europy, by zapytać o najlepszÄ… drogÄ™ rozwoju dla radia, które jako medium publiczne zarzÄ…dza publicznymi pieniÄ™dzmi i nie może pozwolić na ich marnotrawstwo. PotwierdziÅ‚a, że nie zamierza siÄ™ wycofywać z cyfryzacji, ale musi mieć pewność, że Polskie Radio bÄ™dzie siÄ™ rozwijaÅ‚o w sposób racjonalny. – Zgadzam siÄ™ z Willim, że promocja DAB+ powinna mieć miejsce dopiero w momencie, gdy bÄ™dziemy mieli prawie 100% pokrycia kraju sygnaÅ‚em cyfrowym, ale muszÄ™ podkreÅ›lić, że bardzo ważne jest by rozmawiać tym wczeÅ›niej. Szczególnie w Polsce, gdzie Å›wiadomość istnienia DAB+ jest bardzo niska. WierzÄ™, że nasze spotkanie posÅ‚uży rozpoczÄ™ciu takiej debaty, która przeÅ‚oży siÄ™ na wzrost Å›wiadomoÅ›ci w spoÅ‚eczeÅ„stwie na temat radia cyfrowego – mówiÅ‚a prezes StanisÅ‚awczyk. PodsumowujÄ…c dyskusjÄ™ i caÅ‚Ä… konferencjÄ™, Helen Boaden zauważyÅ‚a, że z jednym można siÄ™ zgodzić – sytuacja finansowa kraju, sytuacja finansowa rozgÅ‚oÅ›ni i wola polityczna, to kluczowe czynniki wpÅ‚ywajÄ…ce na rozwój radia cyfrowego. DziÄ™kujÄ…c wszystkim uczestnikom na zakoÅ„czenie konferencji, dr Barbara StanisÅ‚awczyk wyraziÅ‚a przekonanie, że zostaÅ‚ uczyniony pierwszy krok w dyskusji na temat przyszÅ‚oÅ›ci radia w Europie i w przygotowaniu spoÅ‚eczeÅ„stwa na wdrożenie nowej technologii.
