Archiwum

Rozpędzić pociąg

Gdy powoli zaczyna opadać kurz bitewny, widać, jak wiele decydowało się w dniu wyborów prezydenckich. Gdyby wygrał Rafał Trzaskowski, opozycja – dysponująca także Senatem – byłaby w stanie w istocie sparaliżować rząd. Zjednoczona Prawica desperacko walczyłaby o przetrwanie, ale jej szanse byłyby raczej niewielkie. Bo jak można rządzić, nie mogąc przyjąć żadnej ustawy? W tym kontekście jest to zwycięstwo bezcenne. Dodatkowo zostało wywalczone w bardzo trudnych warunkach, przy pełnej mobilizacji drugiej strony, przy swego rodzaju sprytnie wykreowanej antypisowskiej fali, wreszcie w warunkach pandemii, która znacznie ograniczyła frekwencję wśród starszych wyborców, tak ważnych dla prawicy.

Erupcja frustracji, a nawet wściekłości, którą widzimy po stronie opozycyjnej po wyborach, nie ma większego znaczenia. Cokolwiek by powiedzieli, prezydent ma bardzo mocny mandat. Jest dopiero drugą głową państwa, która wywalczyła reelekcję. Z kolei Zjednoczona Prawica potwierdziła, że w ostatecznym referendum to po jej stronie wciąż jest większość.

Teraz przed obozem rządzącym ponad trzy lata, których nie można zmarnować. A można je zmarnować na dwa sposoby. Pierwszy to bierność, konsumowanie władzy, rezygnacja z ambitnych zmian, stagnacja. Drugi to podjęcie reform nieprzemyślanych, takich, których skutki nie przyniosą wielkich korzyści, za to okażą się bardzo kosztowne. Np. w sferze mediów trzeba wiedzieć dokładnie, co się chce zrobić i jak zamierza się wykorzystać ewentualne zwycięstwo. Bo ta sfera kryje wiele pułapek, nie tylko międzynarodowych. Np. taką, że prawdziwy klucz do sytuacji nie leży po stronie nadawcy, ale po stronie dystrybutora i – przede wszystkim – reklamodawcy. A reklamodawca prywatny w Polsce też myśli politycznie. Bardzo politycznie. Tak jakby nie dostrzegał, że dziś władza to regulacja. Zresztą może rzeczywiście nie musiał tego nigdy dostrzegać?

Słyszymy już pierwsze, konkretniejsze zapowiedzi reform, w tym zapowiedź podziału województwa mazowieckiego na dwie części. Sprawa niby drobna, oczywista, ale także już widać, że wywoła ona wręcz histeryczny opór. Obita, ale jak zawsze pewna siebie opozycja będzie szukała przełamania w takich właśnie, relatywnie małych, bitwach. Także dlatego plany strategiczne i taktyczne muszą być bardzo staranne. Sprawdzanie bojem może wywołać duży kryzys.

Obóz rządzący staje przed poważnymi dylematami związanymi z perspektywą roku 2023. Panuje powszechna zgoda, że „starymi metodami” – czyli za pomocą tego, co działało dotychczas – kolejnych wyborów nie da się już łatwo wygrać. Konieczne są nowe pomysły, nowe sposoby działania, być może zmiana szerszego kontekstu, pewnych mechanizmów. Ważne jednak, by były to pomysły, które naprawdę działają, które nie są oparte na myśleniu życzeniowym czy też na manipulacji co do efektów, które przynoszą. Z nalewania wody do dziurawego wiadra wiele nie wyniknie.

Czy kolejna porażka opozycji i perspektywa ponad trzech lat bez wyborów przyniesie jakąkolwiek zmianę postaw społecznych tych grup, które do tej pory liczyły na szybkie odbicie Polski i powrót do tego, co było? Pierwsze dni i tygodnie – z jednej strony pełne emocji, z drugiej sygnalizujące także pewną rezygnację – trudno uznać za miarodajne. Być może liderzy Koalicji Obywatelskiej taką właśnie perspektywę uważają za najgroźniejszą, skoro postanowili ogłosić budowanie „ruchu społecznego”? Doskonale wiedzą, że nic takiego nie powstanie. I wiedzą także, że gdyby powstało, ich pierwszych zmiotłoby ze sceny.

W sumie to bardzo ważny moment. Od tego, czy liderzy Zjednoczonej Prawicy dokonają teraz dobrych, trafnych wyborów, zależy bardzo wiele. Jarosław Kaczyński, zapowiadający zmiany „we własnych szeregach”, ma tego pełną świadomość. To bardzo ważne. Bo jeśli ta trzylatka rozpocznie się płynnie, później trudno będzie zatrzymać rozpędzony pociąg.

Jacek Karnowski