Pół-Czech, który zbudował polską tożsamość
Wielkość Jana Matejki to nie tylko artyzm jego malarstwa, ale także sztuka dobierania tematów. Nie mógł przecież namalować wszystkiego – pisze w najnowszym numerze „Sieci Historii” Andrzej Rafał Potocki.
– Jan Matejko był synem czeskiego emigranta, muzyka Franciszka oraz córki niemieckiego rzemieślnika osiedlonego w Krakowie w XVIII w. – Joanny Rossberg. Urodził się w kamienicy przy
ul. Floriańskiej 41, jako dziewiąte z jedenaściorga dzieci, w I połowie XIX stulecia. Miał być muzykiem, a nie malarzem – pisze Andrzej Rafał Potocki i przypomina: „Jan Matejko był malarzem historycznym, żyjącym w czasach zaborów. Tworzył „ku pokrzepieniu serc”. W wysokim stopniu opanował znajomość dziejów swojego kraju wraz z niuansami i kontekstami najważniejszych wydarzeń”.
Autor zwraca uwagę, iż z powodu słabego zdrowia Jan Matejko nie brał bezpośredniego udziału
w walkach, jednak, był przekonany o swojej innej misji dziejowej. – Wraz ze swoim przyjacielem, poetą i prozaikiem Józefem Szujskim zawieźli broń dla oddziału Langiewicza w Goszczy. Jednak ogół oczekiwał od mistrza dzieł mogących podnieść morale walczących powstańców, a nie obrazów,
w których trudno doszukać się było choćby nuty optymizmu. Ale Jan pozostał konsekwentny. Jako gorliwy katolik był przekonany o planie bożym wobec Polski. Uważał, że najpierw powinniśmy oczyścić się z grzechów przeszłości, a dopiero potem głosić sławę i chwałę triumfów Rzeczpospolitej – pisze Potocki.
Wspomnienie wielkiego artysty Jana Matejko – w najnowszym numerze „Sieci Historii”, w sprzedaży od 18 lipca br.
