"Sieci": Życie po covidzie
Im więcej pacjentów, którzy przechorowali COVID-19, tym wyraźniej widać, że powikłania są równie groźne jak sama choroba. Wielu tzw. ozdrowieńców traci sprawność na długie miesiące. Dorota Łosiewicz opisuje powikłania pocovidowe oraz objawy, które pojawiają się u ozdrowieńców po przebytej chorobie.
Post-COVID-19 syndrome (PCS), „długi” covid (ang. Long COVID) lub przewlekły zespół covid (ang. chronic COVID syndrome, CCS) – to nieformalne nazwy zespołu objawów, które towarzyszą chorym nawet przez kilka miesięcy po typowym okresie rekonwalescencji. Według prof. Reynolda Panettieri z Rutgers Robert Wood Johnson Medical School w New Jersey u około 10 proc. pacjentów z COVID-19 będziemy obserwować przewlekły problem ze zdrowiem.
Publicystka opisuje, jak może przebiegać syndrom postcovidowy: Objawy są bardzo zróżnicowane. Pacjenci skarżą się na bóle stawów, ból w klatce piersiowej, mgłę mózgową, problemy ze snem, trudności z oddychaniem, utratę węchu i/lub smaku, przewlekłe zmęczenie. U tych ozdrowieńców, u których rozwinął się zespół ostrej niewydolności oddechowej, występuje większe ryzyko długoterminowych problemów zdrowotnych, a wśród nich: zwłóknieniowe uszkodzenie płuc, uszkodzenie serca, zapalenie mięśnia sercowego, zaburzenia zdrowia psychicznego. Przytacza również przykłady osób, które na podstawie własnych historii opisały, jak wygląda to w praktyce.Łosiewicz informuje: Najczęstszym trwałym objawem występującym u młodych i wcześniej zdrowych ludzi, którzy przeszli COVID-19, o czym mówią moi rozmówcy, jest wyniszczające zmęczenie, przypominające CFS – zespół chronicznego zmęczenia. Przytacza także wypowiedź dr n. med. Anny Bochenek-Mularczyk: – Pocieszające jest to, że my się tego wirusa uczymy. Znając potencjalne powikłania, możemy reagować. U wielu pacjentów włącza się przynajmniej półroczne leczenie przeciwkrzepliwe, co w wielu przypadkach ratuje życie.
Łosiewicz szczegółowo omawia możliwe powikłania neurologiczne: Największe w USA badania nad objawami neurologicznymi u pacjentów z COVID-19 wykazały, że niemal co trzeci badany miał zmieniony stan psychiczny. O tym, że SARS-CoV-2 jest groźny dla układu nerwowego, przekonany jest prof. dr hab. Konrad Rejdak, prezes elekt Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie […]. Zdaniem naukowca objawy neurologiczne znacznie częściej występują w ciężkim przebiegu COVID-19, gdyż świadczą o zajęciu przez wirusa centralnego układu nerwowego – mózgu i rdzenia kręgowego. Objawy neurologiczne mogą również mieć związek z wystąpieniem udaru mózgu, który w ostrej fazie infekcji dotyczy 6–7 proc. pacjentów z koronawirusem […]. Neurolog wylicza także, że do tego dochodzą zespoły bólowe wielomiejscowe, związane z zaburzeniem czynności nerwów obwodowych.
Dorota Łosiewicz wskazuje na ustalenia dotyczące dalszego postępowania wobec osób, które przeszły COVID-19: Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował program rehabilitacji dla pacjentów, którzy chorowali na COVID-19. Rehabilitacja ma trwać od dwóch do sześciu tygodni. Pacjenci będą mieli zapewnioną opiekę lekarską, pielęgniarską i wsparcie psychologiczne […]. Dzięki rehabilitacji ozdrowieńcy mają poprawić swoją sprawność oddechową, zwiększyć wydolność wysiłkową i krążeniową. Rehabilitacja ma pomóc w szybszym powrocie do pełnej sprawności. I poprawić kondycję psychiczną […]. Eksperci zauważają, że warto się dokładnie zbadać nawet po skąpoobjawowej infekcji koronawirusem, bo i taka potrafi dawać poważne powikłania. Portal medonet.pl przygotował całą listę badań, które warto wykonać.
Więcej w najnowszym numerze „Sieci”, w sprzedaży od wtorku 4 maja br., także w formie e-wydania na http://www.wsieciprawdy.pl/e-wydanie.html.
Zapraszamy też do subskrypcji tygodnika w Sieci Przyjaciół – www.siecprzyjaciol.pl i oglądania ciekawych audycji telewizji wPolsce.pl.
